તમે ક્યારેય એવું અનુભવ્યું છે? જ્યારે બધું ઠીક હોવા છતાં, અંદરથી કંઇક ખોટું લાગે? હું મારી માનસિક આરોગ્ય ની સફર વિશે વાત કરું છું. આ એક એવી યાત્રા હતી જ્યાં તણાવ મેનેજમેન્ટ અને સ્વયં સંભાળ એ મારા માટે નવા શબ્દો હતા. પછી એક દિવસ, મેં જાણ્યું કે આ માનસિક આરોગ્ય જાગૃતિ ની મારી સફર છે. અને ઓહ મારા, તે કેટલી આંખો ખોલનારી હતી!
જ્યારે બધું ‘ઠીક’ નથી હોતું
મને યાદ છે, હું હંમેશા થાકેલો અને ચિડચિડો રહેતો. મારા મિત્રો કહેતા, “ચલ, બસ થોડો આરામ કર.” પણ આરામથી થતું નહોતું. ચિંતા એ એક સતત સાથી બની ગઈ હતી. મને લાગતું કે આ સામાન્ય છે. પણ એક રિપોર્ટ મુજબ, WHO ના મતે, વિશ્વભરમાં 280 મિલિયન લોકો ડિપ્રેશન થી પીડાય છે. એ સમજાવ્યું કે હું એકલો નહોતો.
મારો ‘અહા!’ ક્ષણ
એક દિવસ, મેં ઑનલાઇન એક આર્ટિકલ વાંચ્યો. તે માનસિક સ્વાસ્થ્ય પર હતો. તેમાં લખ્યું હતું કે શારીરિક સ્વાસ્થ્ય જેટલું જ મહત્વપૂર્ણ માનસિક સ્વાસ્થ્ય છે. મારા મગજમાં બલ્બ જળી ગયો! મને સમજાયું કે મારી લાગણીઓને નકારવી એ ઉપાય નથી. તેમનો સામનો કરવો જરૂરી છે.
મેં શું કર્યું? મારી નાની શરૂઆત
મેં નાના પગલાંથી શરૂઆત કરી. મને લાગતું હતું કે મારાથી નહીં થઈ શકે. પણ મેં ચાલુ રાખ્યું. આરોગ્ય સંસ્થા NIMH ની વેબસાઇટ મને ખૂબ મદદરૂપ થઈ. મેં કેટલાક ટૂલ્સ અજમાવ્યા:
- ડાયરી લેખન: રોજ સવારે 5 મિનિટ મારા વિચારો લખવા. એક પ્રકારની માનસિક સફાઈ જેવું લાગતું.
- વૉક અને ટોક: ફોન પર કોઈ મિત્ર સાથે ચાલતા ચાલતા વાત કરવી. એકસાથે બે કામ!
- ડિજિટલ ડિટોક્સ: સોશિયલ મીડિયાથી 1 કલાકના બ્રેકની શરૂઆત કરી. ખરેખર, મગજ શાંત થયું.
આ નાની નાની ટેકનિક્સ મને મદદરૂપ થઈ. મને લાગ્યું કે હું મારી લાગણીઓ પર નિયંત્રણ મેળવી શકું છું. મેં એ પણ જાણ્યું કે મદદ માંગવી કમજોરી નથી, પરાક્રમ છે.
આજે હું ક્યાં છું?
આજે, હું એ માનું છું કે માનસિક આરોગ્ય એક સફર છે, ગંતવ્ય નહીં. દરેક દિવસ નવી શીખ આપે છે. ક્યારેક દિવસો સારા જાય છે, ક્યારેક નથી જતા. અને તે ઠીક છે! Mind ચેરિટી જેવા સ્રોતોએ મને ખૂબ સમજણ આપી છે.