જીવનમાં આપણે ઘણીવાર એ સાંભળ્યું છે, ખરું ને? “મજબૂત બનો.” “રડશો નહીં.” “ભાવનાઓને દબાવી દો.” પણ કદી વિચાર્યું છે, આ બધું કેટલું ખોટું છે? ખરી તાકાત તો ખરેખર તમારી નબળાઈને સ્વીકારવામાં જ છુપાયેલી છે. અસરગ્રસ્ત થવું એ કોઈ દોષ નથી, તે તો તમારી સંવેદનશીલતાની નિશાની છે. એક દમદાર વિચાર છે ને: અસરગ્રસ્ત થવામાં જ સાચી તાકાત છે. આપણી ભાવનાત્મક સ્વાસ્થ્ય માટે આ સમજણ કેટલી જરૂરી છે.
ચાલો એક કડવું સત્ય સ્વીકારીએ. આપણે એવી દુનિયામાં રહીએ છીએ જે આપણને લાગણીઓ છુપાવવાનું શીખવે છે. દરદ, ડર, અનિશ્ચિતતા… એ બધું અંદર જ દબાવી દેવાનું. પણ એ કંઈક એવું જ છે જેમ કોઈ ઘાસ ઉપર ચપટી માટી નાખીને કહે, “જુઓ, હવે ઘાસ દેખાતું નથી!” પણ અંદરથી તો બધું જીવતું રહે છે. અને એ જ દબાવેલી લાગણીઓ પછી તણખલા બનીને બહાર આવે છે.
મને એક ક્લાઈંટની યાદ આવે છે. તે ખૂબ જ સફળ બિઝનેસમેન હતા. બહારથી એકદમ પત્થર જેવા. પણ અંદરથી તૂટી પડવાની કગાર પર. જ્યારે તેમણે પહેલી વાર રડવાની અને ડરવાની પોતાની લાગણીઓને સ્વીકારી, ત્યારે જ એમને ખ્યાલ આવ્યો કે આ આંતરિક શક્તિની શરૂઆત હતી. ખરી માનસિક તાકાત એ છે કે તમે તમારી ભૂલો અને ભયને હસ્થાગત કરી શકો.
નબળાઈ એ શા માટે ખરાબ નથી?
આપણા મનમાં એક ડર હોય છે. કે જો આપણે નબળાઈ બતાવીશું, તો લોકો આપણને ઓછા ગણશે. પણ સાચાઈ એ છે કે, જ્યારે તમે તમારી નબળાઈ બતાવો છો, ત્યારે લોકો તમારી સાથે વધુ જોડાઈ શકે છે. એક રિસર્ચ પણ કહે છે કે, ૭૮% લોકો માને છે કે જે વ્યક્તિ પોતાની ભૂલો કબૂલ કરે છે તે વધુ વિશ્વસનીય લાગે છે. શું તમે એવા લોકોને વધુ પસંદ કરતા નથી જે ‘પરફેક્ટ’ નહીં, પણ ‘રીઅલ’ હોય?
તમારા ઓફિસનો જ વિચાર કરો. જો તમારો બોસ કહે, “ભાઈ, આ પ્રોજેક્ટ મેં ખરાબ હેન્ડલ કર્યો, હવે તમારી મદદ જોઈએ.” તો તમે એમની પ્રત્યેનો રિસ્પેક્ટ ઓછો કરશો? કદાચ નહીં. ઊલટો, તમે એમની ઈમાનદારીની કદર કરશો. એ જ સંવેદનશીલતાની તાકાત છે.
આંતરિક શક્તિ કેવી રીતે બનાવવી?
ખરી આંતરિક શક્તિ એ કોઈ જન્મજાત ગુણ નથી. તે એક પ્રેક્ટિસ છે. રોજની એક ટ્રેનિંગ. ચાલો જાણીએ કેવી રીતે:
- જર્નલિંગ ટ્રાય કરો: તમારા ડર, ચિંતા, દુઃખને કાગળ પર ઉતારો. એક સ્ટડી કહે છે કે જે લોકો રોજ ૧૦ મિનિટ જર્નલ લખે છે, તેમની