ક્યારેય એવું લાગ્યું છે કે જીવનમાં બધું જ એકબીજામાં ભળી ગયું છે? 🫤 કામ, ઘર, સંબંધો… બધું જ એકસાથે ચાલે છે. પણ અંદરખાનેથી થાકી ગયા છો? આનું એક મોટું કારણ છે સીમા નક્કી કરવી. જી હાં, આ સીમા તમારા માનસિક સ્વાસ્થ્ય અને સંબંધો માટે જરૂરી છે. ખરેખર, સીમા નક્કી કરવી શા માટે જરૂરી છે તે સમજવું આજના સમયમાં સૌથી મહત્વનું બની ગયું છે. એ કંઈક દિવાલ જેવું છે, જે તમારી સ્વચ્છતા અને આત્મસન્માનને સુરક્ષિત રાખે છે.
સીમા એટલે શું? દિવાલ નહીં, સ્પષ્ટતા
ઘણા લોકોને લાગે છે કે સીમા મતલબ લોકોને દૂર કરવા. પણ એવું બિલકુલ નથી. એ તો તમારી જરૂરિયાતો અને મર્યાદાઓની સ્પષ્ટતા છે. જેમ કોઈ બગીચો હોય, તેની ચારદિવાલી હોય. એ ચારદિવાલી બગીચાને બચાવે છે, ફૂલોને નથી રોકતી. એટલે જ, સીમા નક્કી કરવી એ સ્વાર્થ નહીં, સ્વ-સંભાળ છે.
મારી એક મિત્ર હતી, જે હંમેશા ફરિયાદ કરતી કે ઓફિસનું કામ ઘરે આવી જાય છે. પછી એણે સાંજે 7 વાગ્યા પછી ઇમેઇલ્સ ચેક કરવા બંધ કર્યા. શું થયું? એની સંબંધોમાં સુધારો થયો અને એ વધુ શાંત અનુભવવા લાગી. એક અભ્યાસ પણ કહે છે કે જે લોકો સ્પષ્ટ સીમા સેટ કરે છે, તેઓનું માનસિક સ્વાસ્થ્ય 60% વધુ સારું હોય છે.
સીમા નક્કી કરવાના ફાયદા: સીધા તમારા જીવનમાં
ચાલો જોઈએ, આ નાની સી પણ કેવી મોટી રીતે તમારું જીવન બદલી શકે છે.
1. માનસિક શાંતિ અને ઓછો તણાવ
જ્યારે તમે જાણો છો કે તમારી લિમિટ શું છે, ત્યારે ‘હા’ અને ‘ના’ કહેવું સહેલું થાય. તમે લોકોને પ્લીઝ કરવાનો દબાવ ઓછો અનુભવો. તમારું મન હળવું રહે.
2. સંબંધોમાં સુધારો
વિચારો, જો તમે હમેશાં બીજાની જરૂરિયાતો પૂરી કરો અને તમારી ભૂલી જાવ. લોકોને ટેવ પડી જાય. પણ જ્યારે તમે તમારી લિમિટ બતાવો, તો લોકો તમારો આદર કરે. સંબંધો વધુ પ્રામાણિક અને ટકાઉ બને.
- ઉદાહરણ: જો તમારો ભાઈ બિનજરૂરી રીતે તમારી કાર લે, અને તમે ના કહો. શરૂઆતમાં અજીણું લાગે. પછી એ સમજે અને તમારી વ્યક્તિત્વની કદર કરે.
3. આત્મસન્માનમાં વધારો
તમારી જાતને પ્રથમ લેવી એ ખરાબ નથી. જ્યારે તમે તમારું આત્મસન્માન જાળવો, તો તમે વધુ આત્મવિશ્વાસથી ભરાઈ જાઓ. તમે જાણો છો કે તમારી કિંમત શું છે.